De Noorse keuken lijkt veel op de andere Scandinavische keukens, zoals die van Zweden en Finland. Maar ondanks dat heeft Noorwegen ook diverse eigen culinaire creaties. Normaal gesproken eten Noren vier keer per dag. Naast het ontbijt, de lunch en het avondeten, eten ze ’s avonds nog een heel lichte maaltijd.
Ontbijt
Net als wij eten de Noren ook heel veel brood. Er zijn in Noorwegen heel veel verschillende soorten brood te koop. Op de zak kun je meestal lezen welke meelsoorten er voor het bakken van het brood is gebruikt. Witbrood wordt ‘loff’ genoemd en dan is er ook nog het bruinbrood. Van dit bruinbrood zijn er vooral veel verschillende soorten.
Wat Noren als ontbijt ook graag eten, in plaats van brood is gekookte pap, cornflakes of muesli met yoghurt.
Beleg
Net als wij, eten de Noren ook pindakaas, salami, chocoladepasta en jam op brood, maar er is natuurlijk ook ’typisch Noors’ beleg.
Noorse kaas
Nou worden wij wel vaak ‘kaaskoppen’ genoemd, maar de Noren kunnen er ook wat van. Zij eten per persoon ongeveer 14,7 kilo kaas per. Dat is iets minder dan onze 17 kilo per persoon per jaar. De meest populaire Noorse kaas is brunost. Dit is bruine kaas. Verder bestaat er ook nog gulost. Dit is een gewone gele kaas, maar dan wel met een wat minder sterke smaak dan de Nederlandse kaas.
Daarnaast is er gulost (gele kaas, gewone kaas, zouden wij zeggen). Deze is vaak wat milder van smaak dan Nederlandse kaas.
Wat wel grappig is, is dat de Noren en de Nederlanders meestal een twistpunt hebben als het aankomt op de kaasschaaf. De Nederlanders vinden dat de kaasschaaf typisch Nederlands is. Uiteindelijk staan wij bekend om onze zuinigheid en aangezien je mooie (zuinige) dunne plakjes kunt schaven met de kaasschaaf, is die toch echt typisch Nederlands. Nou, de Noren zijn het daar niet mee eens, want zij hebben een meubelmaker, Thor Bjørklund en deze man heeft de kaasschaaf verzonnen en gemaakt. Hij kreeg er zelfs een patent op, dus dan is hij toch eigenlijk wel weer Noors, vinden de Noren.
Visbeleg
Bij het Noorse ontbijt kan de populaire vis natuurlijk niet ontbreken. Vooral Makreel eten de Noren erg graag op hun boterham. Een populaire soort is makreel in tomatensaus. Het wordt verkocht in blikjes en het is niet duur.
Daarnaast zijn er verschillende soorten zure haring, zoals bijvoorbeeld haring in tomatensaus, haring in mosterdsaus of haring met kerrie, pepertjes of chilismaak. Deze worden verkocht in potjes.
Verder eten de Noren elke dag kaviaar. Deze kaviaar is weer in tubes te krijgen.
Lunch
Noren eten tussen 11.30 uur en 12.30 uur en ze nemen hun eigen lunch mee naar hun werk of naar school. Deze lunch bestaat uit belegde boterhammen en wat fruit. Omdat de Noren hun eigen brood zelf snijden, bestaan de boterhammen uit dikkere sneetjes. Dit is ook de reden dat de Noren hun boterham niet dubbel eten. Om te voorkomen dat bij het stapelen in de broodtrommel het broodbeleg en het brood aan elkaar gaan plakken, legt men vetvrije papiertjes tussen de boterhammen.
Voor de mensen die toch geen eten meegenomen hebben, zijn er op straat en in de kiosken broodjes te koop en in de kantines van bedrijven kan men zelfs een warme lunch kopen.
Diner
Als Noren ’s avonds gaan eten, dan beginnen ze direct te eten op het moment dat er is opgeschept. Er wordt met eten niet op elkaar gewacht en ‘eet smakelijk’ is iets wat de Noren ook niet kennen. Maar als het eten op is vinden de Noren het wel belangrijk om te bedanken voor het eten.
De Noorse diners lijken eigenlijk best wel veel op de Nederlandse. Ook in Noorwegen eten ze gewoon aardappels, vlees of vis en groenten, of pasta, pizza, vissticks. Aardappels worden gewoon in de schil gekookt en pas als men aan tafel zit, wordt de schil er afgepeld.
Extra avondmaaltijd, kvelds
Eigenlijk kun je deze maaltijd niet echt een maaltijd noemen. Het is namelijk een extra hapje dat ‘s avonds genuttigd wordt. Dit bestaat meestal uit knackebrød met beleg, wafels of een boterham, ook met beleg. Maar die kvelds wordt niet altijd genuttigd. Dat hangt meestal van de gewoontes van de familie af. Daarnaast wordt er ook rekening gehouden met het tijdstip van het normale avondeten.
Tussendoortjes
Snoep
Ook wat betreft tussendoortjes lijken Noorwegen en Nederland best wel op elkaar. Chocolade, zoals Mars (Japp) en Twix (Raider) is iets wat de Noren graag eten. Drop (lakris) vinden de Noren heerlijk, al is het assortiment drop wat minder uitgebreid dan in Nederland. Het assortiment koekjes en chips is in Noorwegen ook een stuk kleiner dan in Nederland.
Hotdog
Het tussendoortje dat wel het meest populair is is de hotdog (pølse). Deze is op verschillende plaatsen te krijgen en is helemaal niet duur. Het wordt meestal gegeten op een broodje of gerold, in een pannenkoek (lefse). Naar smaak wordt er nog mosterd, ketchup en gebakken bij gedaan.
IJs
Waar Noren ook ontzettend gek op zijn is ijs en dan voornamelijk de traditionele Noorse roomijs (Kron-is). Wat waterijs (saftis) betreft is er niet zo veel keuze in Noorwegen.
Een aantal typisch Noorse specialiteiten zijn:
Brunost: bruine geitenkaas. Deze kaas wordt op een speciale manier gemaakt. Het heeft heeft een zoete, karamelachtige smaak en er zijn veel verschillende merken en sterktes van deze kaas. Een aparte brunostsoort is ‘syltetøy’. Dit is een bruine kaas met jam er op.
Flatbrød: heel dun brood. Dit brood wordt gemaakt van ongezuurd deeg. Noren eten graag brunost op dit brood.
Rømmegrøt: is een pap, dat gemaakt wordt van dikke, zure room. Deze room wordt opgediend met suiker en kaneel. Het wordt door de Noren gewoon als hoofdgerecht gegeten. In hotels wordt het wel eens geserveerd bij een buffet waar uit verschillende warme en koude gerechten kan worden gekozen. Dit heet in Noorwegen koldtbord.
Spekemat: gemarineerd of gedroogd vlees. Dit wordt gegeten als ham of gedroogde worstjes, samen met zure room en roerei. Dit is een typisch gerecht dat in de zomermaanden gegeten wordt.
Joika: rendiervlees in wildsaus. Dit gerecht is in blik te koop.
© CCC foto 1: Flickr – Quick Fix
© CCC foto 2: Flickr – Robyn Lee
© CCC foto 3: Flickr – Bernt Rostad
© CCC foto 4: Flickr – Kristin Kokkersvold
© CCC foto 5: Flickr – Anna Cathryne Nyberg